بسته مدیریتی کاهش آب آبیاری و افزایش بهره‌وری مصرف آب در زراعت چغندرقند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذرچغندرقند، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

با توجه به نیاز مصرفی کشور به مواد غذایی و بالا بردن عملکرد محصولات و همچنین کمبود آب در کشور، افزایش عملکرد در واحد سطح، باید با صرفه جویی در مصرف آب و همچنین افزایش بهره‌وری آب مصرفی انجام شود. در ایران، بهره‌بروری مصرف آب در زراعت چغندرقند، حدود 0/6 کیلوگرم شکر به ازای مصرف هر مترمکعب آب است. بر اساس اهداف کلان موردنظر در برنامه‌های ارتقای بهره‌وری مصرف آب، درنظر است در برنامه افق 1404  به عدد تولید یک کیلوگرم شکر به‌ازای مصرف هر مترمکعب آب دست یافت. برای دستیابی به اهداف برنامه، ضرورت دارد ضمن افزایش عملکرد شکر به حدود 10 تن در هکتار، مصرف آب حتی‌المقدور با مدیریت بهتر منابع آبی و استفاده از راهکار‌های کاهش مصرف آب به عدد نیاز آبی واقعی محصول نزدیک‌تر شود. ارائه مسائل مرتبط با علل پایین بودن بهره‌وری آب در زراعت چغندرقند، بسته مدیریتی، جهت کاهش مصرف آب آبیاری و افزایش بهره‌وری مصرف آب که حاصل تحقیقات متعدد مزرعه ای در مناطق مختلف کشور می باشد، ارائه شد. موارد پیشنهاد شده عبارتند از 1- کشت زود هنگام چغندرقند، 2- تغییر آرایشکاشت چغندرقند، 3- کم آبیاری در مراحل رشدی مقاوم به کم آبی، 4- استفاده از سیستمهای آبیاری تحت فشار، 5- توسعه کشت پائیزه چغندرقند، 6- استفاده از ارقام توصیه شده برای شرایط کمبود آب، 7- کاشت چغندرقند با استفاده از سیستم کشت نشائی و8 - کشت چغندرقند بعد از برداشت و یا آخرین آبگیری غلات پاییزه. پس از معرفی یافته‌ها، اثر‌بخشی و راهکارهای جهت الزامات توسعه یافته در عرصه ارائه شد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Management package to reduce irrigation water and increase water use productivity in sugar beet cultivation

نویسنده [English]

  • Rahim Mohammadian
Sugar Beet Seed Institute, Agricultural, Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
چکیده [English]

Given the need to food and increasing crop yields as well as water scarcity in the country, increasing yields per unit area should be achieved by saving water consumption as well as increasing water productivity. In Iran, the current productivity of sugar beet is about 0.6 kg of sugar per m-3 of water. According to the major goals of water use productivity improvement plans, it is expected that in the year 2025, one kg of sugar will be produced per m-3 of water. To achieve the goals of the plan, it is necessary, besides to increase the yield of sugar to about 10 t.ha-1, make the water consumption closer to actual water requirement by managing the water resources and using water reduction strategies. This paper shows the issues related to the causes of low water productivity in sugar beet farming and presents a management package to reduce irrigation water use and increase water use productivity resulting from numerous field studies in different regions of the country. Suggested items are: 1- early seeding of sugar beet, 2- change in sugar beet planting pattern, 3- deficient irrigation in growth stages of drought-tolerate, 4- use of pressure irrigation systems, 5- development of autumn sugar beet cultivation, 6- Use of recommended varieties for water deficit conditions, 7 - sugar beet planting using transplanting system, and 8 - sugar beet seeding after harvest or last irrigation of autumn cereals

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate Change
  • Irrigation Management
  • Sugar Beet
  • Water Consumption Reduction
  • Water Productivity
طالقانی، د.، محمدیان، ر. و صادق زاده حمایتی، س. 1396. راهنمای کاشت، داشت و برداشت چقندرقند پاییزه (ویرایش دوم). معاونت ترویج- نشر آموزش کشاورزی.
فرشی، ع.ا.، شریعتی، م.ر.، جارالهی، ر.، قائمی، م.ر.، شهابی فر، م. و تولائی، م. 1376. برآورد آب مورد نیاز گیاهان عمده زراعی و باغی کشور. انتشارات آموزش کشاورزی، 918ص.
محمدیان، ر. 1392. آبیاری چغندرقند در تدوین استانداردهای تعیین پتانسیل و ارزیابی خسارت به تفکیک عوامل مدیریتی و قهری در مراحل مختلف رشد در مزارع چغندرقند. تالیف اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند. انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی. ص. 91- 120.
محمدیان، ر. 1394. مدیریت کم آبیاری در زراعت چغندرقند. مروج. شماره 152-153: 31-36.
محمدیان، ر. 1398. گزارش نهائی بررسی تأثیر تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و کیفیت چغندرقند تابستانه. موسسه تحقیقات چغندرقند.
محمدیان، ر. و باغانی، ج. 1396. آبیاری قطره‌ای- نواری در زراعت چغندرقند. معاونت ترویج- نشر آموزش کشاورزی.
محمدیان، ر. و خیامیم، س. 1393. مراحل حساس به تنش کم آبی در زراعت چغندرقند. معاونت ترویج- نشر آموزش کشاورزی.
محمدیان، ر. و نوشاد، ح. 1397. آماده سازی بستر کشت در زراعت بهاره چغندرقند. معاونت ترویج- نشر آموزش کشاورزی.
محمدیان، ر.، یوسف آبادی، و.ا.، احمدی، م. و فتوحی، ک. 1397. بررسی واکنش تعدادی از ارقام چغندرقند به کم آبیاری و بیماری رزومانیا در شرایط مزرعه. نشریه پژوهش های کاربردی در شرایط مزرعه. 31 (4): 106-128.
یوسف آبادی، و. 1397. گزارش نهائی پروزه تحقیقاتی بررسی کشت نشائی چغندرقند پس از آبگیری غلات. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند.
یوسف آبادی، و. و خیامیم، س. 1392. کاشت چغندرقند در تدوین استانداردهای تعیین پتانسیل و ارزیابی خسارت به تفکیک عوامل مدیریتی و قهری در مراحل مختلف رشد در مزارع چغندرقند. تالیف اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند. انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی. ص. 55- 89.
Cooke, D.A. and Scott, R.K. 1993.The Sugar Beet Crop Science into Practice. Chapman & Hall, 683p.