دور و عمق مناسب آبیاری در مرحله رشد رویشی خرمای رقم برحی

نویسنده

استادیار پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

چکیده

برنامه‌ریزی آبیاری گیاهان زراعی و باغی به‌منظور استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. این پژوهش با هدف تدقیق دور و عمق آبیاری در مرحله رشد رویشی خرمای رقم برحی به مدت دو سال در پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری انجام شد. تیمارهای دور آبیاری در سه سطح آبیاری پس از 50، 75 و 100 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A و تیمارهای عمق آبیاری در چهار سطح آبیاری به میزان 60، 80، 100 و 120 درصد تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A بودند. نتایج نشان داد که تأثیر دور آبیاری، عمق آبیاری و اثرات متقابل آن‌ها بر درصد سبز ماندن و صفات رویشی گیاه معنی‌دار بود. کمترین مقدار سبز ماندن و صفات رویشی پاجوش در آبیاری پس از 100 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشت و به میزان 60 درصد تبخیر تجمعی از تشت تبخیر وجود داشت. درصد سبز ماندن و مقدار صفات رویشی پاجوش نشان داد که انجام آبیاری با 3/1716 و 3/2702 مترمکعب در هکتار در سال‌های اول و دوم (پس از 75 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر با عمق آبیاری معادل 80 درصد تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A) برنامه آبیاری مناسبی برای پاجوش‌های خرمای رقم برحی بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Suitable Interval and Depth of Irrigation in Vegetative Growth Phase of Barhee Date Offshoots

نویسنده [English]

  • Majid Alihouri
Assistant Professor, Date Palm and Tropical Fruits Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

Irrigation scheduling of field and horticulture plants is very important for optimizing consumption of agricultural water. This experiment was carried out for determining irrigation interval and depth of Barhee date in vegetative growth phase during two years. The treatments of irrigation interval were 50, 75 and 100 mm after evaporation from class A pan and the treatments of irrigation depth were 60%, 80%, 100% and 120% evaporation from class A pan. The results showed that effect of irrigation interval, irrigation depth and their interaction were significance on establishment and vegetative characteristics of date offshoot. The minimum of establishment and vegetative characteristics was in irrigation interval of 100 mm after evaporation from class A pan and irrigation depth of 60% evaporation from class A pan. The establishment percent and vegetative characteristics showed that suitable irrigation scheduling for Barhee date offshoots was irrigation interval of 75 mm after evaporation from class A pan and irrigation depth of 80% evaporation from class A pan. The net irrigation requrement were 1716.3 and 2702.3 m3/hectare in frist and second years, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Irrigation requirement
  • Irrigation scheduling
  • Vegetative characters
  • Water
احمدی، ک.، قلی‌زاده، ح.، عبادزاده، ح.ر.، حسین‌پور، ر.، حاتمی، ف.، رضایی، م.م.، عرب، ح.، کاظمی فرد، ر.، عبدشاه، ه. و سفیدی، ه. 1394. آمارنامه کشاورزی سال 1393. جلد سوم. تهران. وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. 147 صفحه.
پژمان، ح. 1386. راهنمای خرما: کاشت، داشت و برداشت. کرج. نشر آموزش کشاورزی. 266 صفحه.
حاجیان، س. و محمد زاده، ا. 1386. سیمای خرمای خوزستان. اهواز. انتشارات کردگار. 112 صفحه.
دانش‏نیا، س.ع. 1378. اثر دور و عمق آبیاری به روش قطره‏ای بر عملکرد و رشد نخل شاهانی. مجله علوم خاک و آب، (2)13: 139-130.
روحانی، ا. 1367. خرما. تهران. مرکز نشر دانشگاهی. 296 صفحه.
سپاسخواه، ع.، توکلی، ع. و موسوی، ف. 1385. اصول و کاربرد کم‌آبیاری. تهران. کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران. 288 صفحه.
صادقیان مطهر، ی.، مظفری، ج.، دهقانی شورکی، ی.، احمدی، م.، خاکسار، ک.، مرعشی، س.، خزائی، ف.، زرگری، ح.، تراهی، ع.، خادمی، ر. و حاجیان، س. 1387. دستورالعمل ملی آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری در خرما. کرج. مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال. 37 صفحه.
علی‌حوری، م. و تیشه زن، پ. 1390. برنامه راهبردی بخش خرما در کشور: زیر برنامه آبیاری. اهواز. انتشارات کردگار. 35 صفحه.
علی‌حوری، م. و تراهی، ع. 1389. اثرات دور و میزان آبیاری بر گیرایی و رشد رویشی پاجوش‌های نخل خرما. سومین همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی. دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران.
غفاری نژاد، ع. 1380. تعیین بهترین دور و عمق آبیاری نخل مضافتی به روش قطره‏ای. بم. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان. 22 صفحه.
غفاری نژاد، ع.، سرحدی، ج. و  صباح، ا. 1384. مقایسه دو روش آبیاری قطره‏ای و نواری در باغ‌های تازه احداث خرما. اولین جشنواره و همایش بین المللی خرما. بندرعباس، ایران.
مستعان، ا.، لطیفیان، م.، تراهی، ع.، امانی، م.، محبی، ع. و علی‌حوری، م. 1396. راهنمای فنی کاشت، داشت و برداشت خرما. تهران. نشر آموزش کشاورزی. 282 صفحه.
 Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes, D. and Smith, M. 1998. Crop evapotranspiration: Guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper 56. Food and Agriculture Organization of the United Nations, 211 page.
Chandra, A. and Gupta, I.C. 1995. Date palm research in Thar desert. Scientific publishers, India, 116 page.
Merkley, G.P. and Allen, R.G. 2004. Sprinkle and trickle irrigation lectures. Biological and Irrigation Engineering Department, Utah State University, Logan, Utah, 279 page.