مدیریت آبیاری تکمیلی گونه ‌گاوزبان ایرانی (Echium amoenum fisch) در منطقه پایین‌دست دشت گیلان

نویسندگان

1 عضو هیئت‌علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

2 عضو هیئت‌علمی بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

3 عضو هیئت‌علمی بخش تحقیقات علوم زراعی - باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

4 دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد گونه از گاوزبان ایرانی در دشت، آزمایشی به‌صورت بلوک­های تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. سه تیمار آبیاری (دیم، یک آبیاری تکمیلی و دو آبیاری تکمیلی) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد تقریباً در تمامی صفات رویشی اندازه­گیری شده در گاوزبان ایرانی، تیمار دو آبیاری تکمیلی دارای حداکثر مقادیر بود درحالی‌که در صفات زایشی تیمار یک آبیاری تکمیلی مقادیر بالاتری را ایجاد کرده بود. عملکرد وزن‌تر گل و وزن خشک گل به‌تبع صفات زایشی گیاه در تیمار یک آبیاری تکمیلی دارای حداکثر مقادیر شدند. در بهره­وری مصرف آب نیز تیمار یک آبیاری تکمیلی دارای حداکثر مقادیر شد و افزایش عملکرد معنی­دار این تیمار نسبت به تیمار دیم سبب گشت تا در بهره­وری مصرف آب بر اساس همه­ی عملکرد­های وزن‌تر گل و وزن خشک گل دارای مقادیر بالاتری حتی نسبت به تیمار دیم که دارای کمترین آب مصرفی بود نیز گردد؛ بنابراین در شرایط منطقه موردمطالعه و مناطق مشابه، یک آبیاری تکمیلی هم ازلحاظ عملکرد و هم از بهره­وری آب آبیاری صرفه بالایی دارد و می­تواند موردتوجه جدی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Supplementary Irrigation Management of Echium Amoenum Fisch in Low Land of Gilan Plain

نویسندگان [English]

  • Parisa Shahinrokhsar 1
  • beitoalah Amamnzadeh 2
  • Marefat Mostafavy 3
  • Nader Abbasi 4
1 Agricultural Engineering Research Department, Gilan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Rasht, Iran
2 Forests and Rangelands Research Department, Gilan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Rasht, Iran.
3 Horticulture Crops Research Department, Gilan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Rasht, Iran.
4 Associate Professor, Agricultural Engineering Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization. Karaj, Iran.
چکیده [English]

In order to investigate the effect of supplemental irrigation on the yield of Echium Amoenum Fisch, a randomized block design with four replications was conducted during the growing season of 2014-2015 in the research farm of the agricultural and natural resources research center of Gilan. Three irrigation treatments (dryland, one supplementary irrigation (stem elongation stage) and two supplementary irrigation (stem elongation stage and flowering stage) were considered. The results showed that two supplementary irrigation treatments had maximum values in almost all Vegetative traits, while in reproductive traits; supplementary irrigation treatment had higher values. The yield of fresh weight of flowers and dry flower weight were as maximum yield in the treatment of supplementary irrigation. Supplementary irrigation treatment had maximum values in water use efficiency. Therefore, in the conditions of the study area and similar areas, supplementary irrigation has a high potential for both irrigation and yielding water efficiency and can be considered seriously.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Irrigation Water Productivity
  • Pharmaceutical
  • Supplemental Irrigation
  • Dry Land
اردکانی، م.، عباس زاده ب.، شریفی عاشور آبادی، ا.، لباسچی م.ح. و پاک­نژاد، ف. 1386. بررسی اثر کمبود آب بر کمیت و کیفیت گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis L). فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 23(2): 251-261.
اکبری­نیا، آ. و باباخانلو، پ. 1380. جمع­آوری و شناسایی گیاهان دارویی استان قزوین. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر. 16: 41-1.
اکبری­نیا، آ.، چرخچیان، م.م.، بغدادی، ح. و پیله فروش، م. 1388. زراعت گیاهان دارویی (جلد سوم، گل‌گاوزبان). انتشارات سایه‌گستر، تهران، 60 صفحه.
اکبری­نیا، ا.، کرامتی طرقی، م. و هادی تواتری، م.ح. 1386. بررسی تأثیر دور آبیاری بر عملکرد گیاه دارویی کور. مجله پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی. 76: 41-34.
بابایی، ک.، امینی‌دهقی، م.، مدرس ثانوی، ع.م. و جباری، ر. 1389. اثر تنش خشکی بر صفات مورفولوژیک، میزان پرولین و درصد تیمول در آویشن (Thymus vulgaris L.)، تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران 26: 239-251.
رضاپور، ع.، حیدری، م.، گلوی، م. و رمرودی، م. 1390. تأثیر تنش خشکی و مقادیر مختلف کود گوگرد بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و تنظیم‌کننده‌های اسمزی در گیاه دارویی سیاه‌دانه. فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 27(3): 384-396
زرگری، ع. 1370. گیاهان دارویی (جلد سوم). انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 900 صفحه. عبدالهی مایوان، م.، خرم‌دل، س.، کوچکی، ع.ر. و قربانی، ر. ۱۳۹۲. اثر تراکم و آبیاری بر خصوصیات رشد و عملکرد گیاه دارویی گاوزبان اروپایی، همایش ملی علوم و فنون کشاورزی، ملایر، دانشگاه ملایر.
کرمی، ا. و سپهری، ع. 1391. کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و زیستی بر عملکرد دانه و روغن گاوزبان (Borago officinalis L.) تحت تنش کمبود آب. مجله علوم گیاهان زراعی ایران. 43 (4): 699-691.
نقدی بادی، ح.، سروش­زاده، ع.، رضازاده، ش.، شریفی، م.، قلاوند ا. و امیدی، ح. 1386. مروری بر گیاه گل‌گاوزبان (گیاه دارویی با ارزش و غنی از گامالینولنیک اسید). گیاهان دارویی. 6(24): 16-1.
 
Singh-Sangwan, N., Abad Farooqi, A.H. and Singh Sangwan, R. 1994. Effect of Drought Stress on Growth And Essential Oil Metabolism In Lemongrasses. New Phytologist, 128:173-179. Doi:10.1111/J.1469-8137.1994.Tb04000.X
Mehrabani, M. 2005. Sugar from Echium amoenum. The 2nd symposium of me-dicinal plants Shahed Uni.Theran, Iran.
Dastborhan, S. and Ghassemi-Golezani, K. 2015. Influence of seed priming and water stress on selected physiological traits of borage. Folia Horticulture, 27(2):151-159.