انجمن آبیاری و زهکشی ایرانمدیریت آب در کشاورزی2476-45314120170823Drip Irrigation under Saline Water Useکاربرد آبشور در آبیاری قطره ای1887344FAسید علیمحمد چراغیاستادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، فارس ،ایرانحسین دهقانی سانیجدانشیار دیسیپلین تحقیقات آبیاری و زهکشی ، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، البرز، ایرانJournal Article20170715Drip irrigation has some specific advantages under saline condition in comparison with other irrigation methods. Research has shown that this method of irrigation increases crop salt tolerance and yield under saline condition. Soil salinity under dripper where most of the roots are concentrated is usually low and increases with distance from emitter. Soil salinity under emitter can be even lower than irrigation water salinity. A change in salinity around dripper is due to changes in leaching fraction in this region. Leaching fraction is highest under dripper and is lowest on the periphery of the wetted zone where salt accumulation is greatest. This is of special concern for row crops with regard to placement of drip line and planting row. Factors which affect root zone soil salinity under drip irrigation include: irrigation water salinity, amount of irrigation water, soil texture and placement of drip line with regard to plantring row. Effect of these factors on soil salinity in the root zone is discussed in this paper.آبیاری قطرهای در مقایسه با دیگر روشهای آبیاری از مزایای خاصی در شرایط شور برخوردار است. نتایج بررسیها نشان میدهد که این روش آبیاری موجب افزایش تحمل به شوری و بهبود عملکرد گیاه در شرایط شور میشود. در این روش شوری خاک زیر قطرهچکان، جایی که تراکم ریشه بیشتر است، معمولاً کم و بافاصله از قطرهچکان افزایش مییابد. شوری خاک در زیر قطرهچکان میتواند حتی به کمتر از مقدار شوری آب آبیاری برسد. تغییرات شوری در اطراف قطرهچکان ناشی از تغییرات در جزء آبشویی در این ناحیه است. مقدار جزء آبشویی در زیر قطرهچکان حداکثر و در محیط سطح خیس شده که بیشترین تجمع نمک اتفاق میافتد به حداقل میرسد. این موضوع برای محصولات زراعی و در ارتباط با محل استقرار قطرهچکانها نسبت به ردیف کاشت گیاه حائز اهمیت است. عواملی که بر شوری خاک منطقه ریشه تحت آبیاری قطرهای اثر میگذارند شامل شوری آب آبیاری، مقدار آب آبیاری، بافت خاک و محل قرارگیری لوله جانبی قطرهای نسبت به ردیف گیاه میباشد. در این مقاله تأثیر هر یک از این عوامل بر شوری خاک در منطقه ریشه گیاه موردبررسی قرار میگیرد.
https://wmaj.iaid.ir/article_87344_00669de7ffa7611b06b37d96f94082e4.pdfانجمن آبیاری و زهکشی ایرانمدیریت آب در کشاورزی2476-45314120170823A Review of the Operation Automatic Pressurized Irrigation Systemمروری بر روشهای بهرهبرداری خودکار در سامانههای آبیاری تحتفشار92087345FAافشین یوسف گمرکچیبخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران.عاطفه پرورش ریزیاستادیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، تهران، ایران.Journal Article20170608Today, due to water resources constraints, the main aim of automation is the ability to predict the optimal amount of irrigation water and promote the management of distribution and delivery of water in an irrigation system. By development of accumulated irrigation systems from different agronomic and horticultural areas, the need for automatic systems tends to be more evident in order to reduce the technical and social problems in projects. In this research, automation capabilities in pressurized irrigation systems have been investigated using integrated water and energy consumption management method. Moreover, because of the automation activities of pressurized irrigation systems are focused in the pumping stations, control algorithms in pressurized irrigation systems are also discussed. Study of control methods in irrigation systems indicated that due to effect of environmental factors in system operation and in order to manage the water and energy consumption, the use of closed loop control with PID controller in accumulated pressurized irrigation systems is recommended and applied.امروزه با توجه به محدودیت منابع آب عمدهترین هدف خودکار سازی، امکان پیشبینی حجم بهینه آب آبیاری و ارتقاء مدیریت توزیع و تحویل آب در یک سامانه آبیاری است. با توسعه سامانههای آبیاری تجمیع شده از قطعات مختلف زراعی و باغی با مالکیت بهرهبرداران مختلف، لزوم گرایش به سامانههای خودکار، بهمنظور کاهش مشکلات فنی و اجتماعی در طرحهای مذکور بیشازپیش مشهود است. در این تحقیق قابلیتهای خودکار سازی در سامانههای آبیاری تحتفشار، با رویکرد توأمان مدیریت مصرف آب و انرژی موردبررسی قرارگرفته است. همچنین با توجه به آنکه تمرکز فعالیتهای خودکار سازی سامانههای آبیاری تحتفشار در محل ایستگاه پمپاژ است، به الگوریتمهای کنترلی در این بخش از سامانههای آبیاری نیز اشاره شده است. بررسی روشهای کنترلی در سامانههای آبیاری نشاندهنده آن است که با توجه به تأثیر عوامل محیطی در بهرهبرداری سامانه و بهمنظور مدیریت مصارف آب و انرژی، استفاده از کنترل حلقه بسته با کنترلگر PID در سامانههای آبیاری تحتفشار تجمیع شده، قابل توصیه و کاربرد است.https://wmaj.iaid.ir/article_87345_a95d413dde015f81e4e708c09ba99c25.pdfانجمن آبیاری و زهکشی ایرانمدیریت آب در کشاورزی2476-45314120170823The Suitable Interval and Depth of Irrigation in Vegetative Growth Phase of Barhee Date Offshootsدور و عمق مناسب آبیاری در مرحله رشد رویشی خرمای رقم برحی212887346FAمجید علی حوریاستادیار پژوهشکده خرما و میوههای گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزیJournal Article20170510Irrigation scheduling of field and horticulture plants is very important for optimizing consumption of agricultural water. This experiment was carried out for determining irrigation interval and depth of Barhee date in vegetative growth phase during two years. The treatments of irrigation interval were 50, 75 and 100 mm after evaporation from class A pan and the treatments of irrigation depth were 60%, 80%, 100% and 120% evaporation from class A pan. The results showed that effect of irrigation interval, irrigation depth and their interaction were significance on establishment and vegetative characteristics of date offshoot. The minimum of establishment and vegetative characteristics was in irrigation interval of 100 mm after evaporation from class A pan and irrigation depth of 60% evaporation from class A pan. The establishment percent and vegetative characteristics showed that suitable irrigation scheduling for Barhee date offshoots was irrigation interval of 75 mm after evaporation from class A pan and irrigation depth of 80% evaporation from class A pan. The net irrigation requrement were 1716.3 and 2702.3 m3/hectare in frist and second years, respectively.برنامهریزی آبیاری گیاهان زراعی و باغی بهمنظور استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد. این پژوهش با هدف تدقیق دور و عمق آبیاری در مرحله رشد رویشی خرمای رقم برحی به مدت دو سال در پژوهشکده خرما و میوههای گرمسیری انجام شد. تیمارهای دور آبیاری در سه سطح آبیاری پس از 50، 75 و 100 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A و تیمارهای عمق آبیاری در چهار سطح آبیاری به میزان 60، 80، 100 و 120 درصد تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A بودند. نتایج نشان داد که تأثیر دور آبیاری، عمق آبیاری و اثرات متقابل آنها بر درصد سبز ماندن و صفات رویشی گیاه معنیدار بود. کمترین مقدار سبز ماندن و صفات رویشی پاجوش در آبیاری پس از 100 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشت و به میزان 60 درصد تبخیر تجمعی از تشت تبخیر وجود داشت. درصد سبز ماندن و مقدار صفات رویشی پاجوش نشان داد که انجام آبیاری با 3/1716 و 3/2702 مترمکعب در هکتار در سالهای اول و دوم (پس از 75 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر با عمق آبیاری معادل 80 درصد تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A) برنامه آبیاری مناسبی برای پاجوشهای خرمای رقم برحی بود.https://wmaj.iaid.ir/article_87346_602efe72a900205e3a50dc027c39384b.pdfانجمن آبیاری و زهکشی ایرانمدیریت آب در کشاورزی2476-45314120170921Current Situation of Groundwater Resources and Agricultural Users Role in Sustainable Use of them (Case Study: Malayer and Kabodar-Ahang Plains)وضعیت موجود منابع آب زیرزمینی و نقش بهرهبرداران کشاورزی در استفاده پایدار از آنها (مطالعه موردی در دشتهای کبودرآهنگ و ملایر)293887347FAرضا بهراملوعضو هیئت علمی (استادیار)، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.Journal Article20170709Due to low rainfall and unplanned distribution of time and space, Iran has insufficient surface water resources and the agricultural sector is largely dependent on groundwater. This issue, along with other technical, economic, cultural and legal issues, has caused the country's plains to be overrun in recent years and have been hit by a stagnant level and the resulting consequences of it. If quantitative and qualitative destructive effects are evaluated and quantitatively measured, then these water resources are used optimally and with proper planning based on the type and amount of complications, suitable strategies for dealing with them will be identified. In this research, the quantitative and qualitative changes of groundwater resources in the Kabodar-Ahang and Malayer plains, which are located in the sub-basins of Ghareh-Chay and Gamasiab in Hamedan province, have been investigated. For this purpose, the balance of groundwater resources, volatility of water table, salinity changes, variations in Qanats and springs, were analyzed from 1994 to 2007, and then the various complications were observed in the region. According to the results, the complications due to unauthorized withdrawals in Kabodar-Ahang and Malayer plains, respectively, include the creation of 77.8- and 61.3-million cubic meters of negative balance in the year 2005-2006, the average annual drop in water table of 1.6 and 1 M, 35.7 and 52.7% decrease in discharge volume, 75% decrease in the number of Qanats and drying of a lot of wells and Qantas. Also, other complications have caused the land to land at several points in the Kabodar-Ahang plain with an average depth of 15 m, ascending and 30% increase in silt, and an increase of 20% in urban migration. Based on this existing situation and its causes, there are some solutions that some of them are policy-making and implementation issues by government agencies, while others can be done through the. Among the effective activities that can be done by the users to improve their economic situation and protect water resources for optimal use of water resources include: 1. Activities that reduce the need for pumping water from the well, 2- Activities that prevent the pollution of groundwater resources, and (3) activities that increase production without increasing water consumption.اکثر نقاط ایران همانند دشتهای استان همدان به دلیل بارندگی کم و توزیع نامناسب زمانی و مکانی از منابع آب سطحی مناسبی برخوردار نبوده و بخش کشاورزی عمدتاً به آب زیرزمینی وابستگی بیشتری دارد. این موضوع در کنار سایر مسائل فنی، اقتصادی و فرهنگی و حقوقی باعث گردیده تا در سالهای اخیر دشتهای کشور با برداشتهای بیشازحد مجاز مواجه گردیده و دچار افت سطح ایستابی و پیامدهای جانبی ناشی از آن گردند. در این مقاله ضمن ارائه وضعیت موجود و روند تغییرات کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی در دشتهای کبودرآهنگ و ملایر که به ترتیب از زیر حوضههای قرهچای و گاماسیاب در استان همدان هستند، فعالیتهایی که بهرهبرداران برای بهبود وضعیت اقتصادی خود لازم است در راستای حفاظت و بهرهبرداری پایدار این منابع انجام دهند، ارائهشده است. برای این منظور بیلان منابع آب زیرزمینی، نوسان سطح ایستابی، تغییرات شوری، تغییرات آبدهی قنوات و چشمهها، از سال 1373 تا 1396 تجزیهوتحلیل و سپس عوارض مختلف ایجادشده در منطقه تعیین و مورد بازدید قرار گرفت. بر اساس نتایج، عوارض ناشی از برداشتهای غیرمجاز در دشتهای کبودرآهنگ و ملایر به ترتیب شامل ایجاد 8/77- و 3/61- میلیون مترمکعب بیلان منفی در سال آبی 86-1385، افت متوسط سالیانه سطح ایستابی به مقدار 6/1 و 1 متر، 7/35 و 7/52 درصد کاهش حجم تخلیه،، 75% کاهش در آبدهی قنوات و خشک شدن تعداد زیادی چاه و قنوات بوده است. همچنین از دیگر عوارض ایجادشده، نشست زمین در چندین نقطه در دشت کبودرآهنگ با عمق متوسط 15 متر، روند صعودی و 30% افزایش در مقدار شوری، افزایش 20% مهاجرت به شهرها میباشد. بر اساس این وضعیت موجود و عوامل ایجادکننده آن راهکارهایی قابلارائه میباشد که برخی از آنها مسائل سیاستگذاری و اجرایی توسط دستگاههای دولتی بوده و برخی دیگر میتواند از طریق بهرهبرداران انجام گردد. ازجمله فعالیتهای مؤثر که میتواند توسط بهرهبرداران جهت بهبود وضعیت اقتصادی خود و حفاظت از منابع آب جهت استفاده بهینه از منابع آب انجام گردد شامل: فعالیتهایی که باعث کاهش نیاز به پمپاژ آب از چاه میگردد، فعالیتهایی که باعث جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی میگردند و فعالیتهایی که باعث افزایش تولید بدون افزایش در مصرف آب میگردد، میباشد.https://wmaj.iaid.ir/article_87347_8e814ca564dec4db7117b36f6e5d952f.pdfانجمن آبیاری و زهکشی ایرانمدیریت آب در کشاورزی2476-45314120170921Leaching and Reclamation of Saline and Sodic Soils, Part I: Theoretical Concepts and Governing Relationships on Salts Leaching from Soil Profileآبشویی و اصلاح اراضی شور و سدیمی، بخش اول: مفاهیم نظری و روابط حاکم بر آبشویی نمک ها از نیمرخ خاک394887348FAمجید شریفی پوراستادیار گروه مهندسی آب دانشگاه لرستانعبدعلی ناصریاعضای هیئت علمی گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهوازعبدالرحیم هوشمنداعضای هیئت علمی گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهوازعلیرضا حسن اقلیدانشیار مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایرانهادی معاضداعضای هیئت علمی گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهوازJournal Article20170715Saline irrigated lands in Iran are expanding and with developing irrigation networks in south Khuzestan, their quantity will be much more. Leaching is the only known method for reclamation of saline soils, which requires large amount of water. Cognation of theoretical and mathematical concepts will help understanding the leaching process and prevent mistakes and misconceptions, which led to enhancement of leaching operation, reducing the time and of course, reducing in water consumption. Leaching is an example of miscible displacement in pores medium. To describe salt movement in the structured soils, bi-continuum concept should be used. After introducing theoretical concepts and mathematical equations of salt transport in pores medium, salt transport models in soil will present specifically. These equations consist: general equation of salt transport, salt transport by diffusion, salt transport by dispersion and simulating models of salt transport in soil as a bi-continuum pores medium. In part two of these series of papers, through the window opened in part one, advantages and disadvantages of different leaching methods will be investigated. In addition, effect of environmental and systematic factors will be considered using these concepts. Understanding the concepts that introduced in this paper is not only useful for primary leaching in reclamation period, but it is useful for salt management in fields.بررسی مطالعات انجامشده در زمانهای متفاوت در خصوص اراضی شور تحت آبیاری در ایران، نشان میدهد که سطح این اراضی در حال گسترش است. با تداوم ایجاد شبکههای آبیاری و زهکشی در بخشهایی از اراضی مسطح استان خوزستان، مقدار این اراضی بیشتر نیز خواهد شد. آبشویی تنها راه عملیِ شناختهشده برای احیاء اراضی شور میباشد و انجام آن نیازمندِ مصرف مقادیر بسیار زیاد آب است. شناخت مفاهیم نظری و روابط حاکم بر پدیده، به درک بهتر فرآیند کمک میکند و از اشتباهات و برداشتهای غلطی که در این زمینه وجود دارد جلوگیری خواهد کرد که نتیجه آن کاهش هزینه، زمان و بهبود عملیات آبشویی و البته صرفهجویی در آب مصرفی خواهد بود. آبشویی نمکها از خاک نمونهای از جابهجایی اختلاطپذیر (جایگزینی سیال موجود در خلل و فرج با یک سیال دیگر) در محیط متخلخل است. ولی انتقال املاح در خاک به دلیل داشتن ساختمان و وجود منافذ ریز (درون خاکدانهای) و درشت (بین خاکدانهای)، با یک محیط متخلخل ساده متفاوت است. برای توصیف پدیده انتقال املاح در خاک ساختماندار و آگاهی از جزئیات آن در راستای جهتدهی بهتر عملیات آبشویی و حصول نتیجه مناسب، باید از راهبردی استفاده نمود که در آن تخلخل شامل دو ناحیه آب ساکن (منافذ درون خاکدانهای) و آب متحرک (منافذ بین خاکدانهای) فرض شود که انتقال املاح در آنها به ترتیب توسط پخشیدگی و جریان روان و انتشار صورت میگیرد. در این مقاله، پس از ارائه مفاهیم نظری مرتبط، معادلات ریاضی حاکم بر انتقال املاح در محیطهای متخلخل (در شکل عمومی)، بهصورت مختصر معرفیشده و سپس مدلهای انتقال املاح در خاک (بهصورت اختصاصی) ارائه میگردد. این معادلات شامل: معادله کلی انتقال املاح، انتقال املاح توسط پخشیدگی، انتقال املاح با جابهجایی، مدلهای شبیهسازی انتقال املاح در خاک بهعنوان محیطی دارای پیوستاری دوگانه و مدلسازی انتقال املاح بین نواحی آب ساکن و متحرک میباشد. در قسمت دوم این سری مقالات، از دریچه مفاهیمی که در قسمت اول معرفی میشوند، به مزایا و معایب روشهای مختلف آبشویی پرداخته خواهد شد و همچنین اثر عوامل محیطی و سیستمی با کمک همین مفاهیم بررسی میشود. شناخت مفاهیم معرفیشده در این مقاله نهتنها برای انجام عملیات آبشویی اولیه، بلکه برای درک بهتر از مدیریت شوری در مزرعه در زمان بهرهبرداری نیز مفید خواهد بود.https://wmaj.iaid.ir/article_87348_96cd3f9f8c32ab403c3a5e4cd7a8dc56.pdfانجمن آبیاری و زهکشی ایرانمدیریت آب در کشاورزی2476-45314120170921The Principles and Conditions of Using Irrigation Efficiency Index When Managing Water for Agricultureاصول و مبانی کاربرد شاخص راندمان آبیاری در مدیریت آب برای کشاورزی496687349FAنادر حیدریعضو هیات علمی (دانشیار) مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی؛ سازمان تحقیقات، آموزش، و ترویج کشاورزی؛ وزارت جهاد کشاورزی، البرز، ایران.Journal Article20170610Irrigation Efficiency (IE) is one of the indexes defining the efficient use of water in agriculture. Unfortunately still nowadays it is widely used for water management policies in agriculture without enough attention to its concept, usage, and the conditions which it should be used. Hence great emphasis and investments is on its measurement in the country. Consequently great investment on development of pressurized irrigation system assuming that it will save water through increase in irrigation efficiency by widely use of such systems! IE is a local term. It indicates water application situation in crop root zoon of a specific field. Therefore, it does not deal with the losses which may be useable in another farm in downstream or losses which may percolate to the groundwater. IE is a good index for comparison of the different irrigation systems used in the fields? But it dose not implies the water productivity (WP), because it does not consider crop productions variables. In crop production, other variables, e.g. Agronomic, climate, soil, and other agronomic management practices are involved, which this index did not consider. Considering the severe water crisis nowadays, the water management issues could not be solved only through field scale assesments. But the importance of a more comprehensive vision and attention to water in a broader scale (i.e., in Basin and National levels) is more prominent and essential. In other words it is necessary to shift from local scale of field scale to higher level. Lack of enough attention to this point has caused different problems, ambitions, and even diverse results in solving water problems in the Iran country. It should be stated that the traditional classic view of IE is not eligible in solving large scale water management issues nowadays, despite it still has merits for determining of the farmers functioning for an efficient irrigation event. Water accounting now is a prominent view on solving water management issues of the basin and national levels. Therefore we should have a neoclassic view on IE. There are considerable return flows in the basin level which comes from these losses at the field level. In recent years and in regard to new vision on water management, new terms and concepts have come to the existence, e.g., beneficial and non-beneficial, recoverable flows and non-recoverable flows. Overall, when it is intended to invest on IE improvement and water saving, even with this classical view, it is necessary to invest on the factors causing decrease of real water losses than apparent losses. This will be an intelligent and efficient investment.راندمان آبیاری یکی از شاخصهای استفاده بهینه از آب میباشد که همچنان و بدون توجه به مفهوم، کاربری و حوزه کارکرد آن، وارد بحثها و سیاستهای کلان آب کشور شده و به واسطه آن سرمایهگذاری زیادی بر روی آن از جنبههای اندازهگیری این شاخص در سطح کشور و توسعه سامانههای آبیاری تحتفشار با فرض افزایش راندمان، در حال انجام است. راندمان آبیاری شاخصی محلی و موضعی است. راندمان بیانکننده راندمان کاربرد آب در منطقه ریشه مزرعهای معین بوده و به تلفات آب که میتواند بهصورت رواناب وارد مزرعه کشاورز دیگری شده و در پائیندست مورداستفاده قرارگرفته و یا بهصورت نفوذ عمقی در تغذیه سفره آب زیرزمینی مشارکت داشته باشد، توجهی ندارد. راندمان آبیاری شاخص خوبی برای مقایسه فنی سامانههای مختلف آبیاری در مزرعه است ولی این شاخص منعکسکننده بهرهوری نیست، چون مسائل مربوط به تولید را در برنمیگیرد؛ زیرا در تولید و عملکرد محصول، عوامل زراعی، اقلیم، خاک و سایر مدیریتهای زراعی دخیل هستند که در این شرایط این شاخص دیگر کاربردی ندارد. امروز با توجه به بحران کمبود شدید منابع آب، مسائل مدیریت آب را نمیتوان صرفاً در مقیاس مزرعه حل نمود و بلکه اهمیت جامعنگری و دیدن آب در یک مقیاس بزرگتر (حوضه آبریز و کشور) بیشتر ضروری مینماید؛ یعنی باید از آن مقیاس محلی (Local) مزرعه حرکت کرده و به مقیاس بالاتر برویم. عدم توجه به این نکته در استفاده از شاخص راندمان آبیاری، مشکلات، ابهامات و حتی نتایج نامناسبی برای حل بحران آب کشور ایجاد نموده است. امروزه نگرش کلاسیک به راندمان آبیاری قادر به حل مسائل کلان مدیریت آب در جهان نمیباشد. راندمان علیرغم آنکه هنوز در سطح مزرعه و برای نشان دادن عملکرد کشاورزان از نظر آبیاری، هنوز جایگاه خود را دارد، ولی در حل مسائل آب در حوضه آبریز و مسائل کلان آب کشور بحث حسابداری آب (Water Accounting) بیشتر مطرح است و لذا نگاه نئوکلاسیک باید بر مبحث راندمان آبیاری داشت. در مقیاس حوضه آبریز آب قابلبرگشت زیادی وجود دارد که از همین تلفات آب در مقیاس مزرعه ناشی شده است. امروزه در خصوص نگرش جدید به بحث مدیریت آب، اصطلاحات و مفاهیم جدیدی به این عرصه واردشدهاند؛ یعنی پس از تعریف ICID از راندمان آبیاری، اصطلاحات و مفاهیم جدیدی وارد این حوزه شدند: ازجمله مصرف مؤثر (Beneficial use) و مصرف غیر مؤثر (Non Beneficial use) آب و جریانهای قابلبرگشت (Recoverable) و غیرقابلبرگشت (Non Recoverable). درمجموع وقتیکه سرمایهگذاریهایی برای افزایش راندمان آبیاری حتی با همین نگرش کلاسیک و برای صرفهجویی آب مزرعه پیشنهاد میگردد، ضروری است که سرمایهگذاری برای کاهش «تلفات واقعی آب» باشد تا «تلفات ظاهری». این سرمایهگذاری هوشمند و مؤثر خواهد بود.https://wmaj.iaid.ir/article_87349_f0ad7ef97ea01ef05088aa63dbd3dcde.pdfانجمن آبیاری و زهکشی ایرانمدیریت آب در کشاورزی2476-45314120170921Moisture Distribution Pattern in Sandy Loam Soil from a Subsurface Point Sourceالگوی توزیع رطوبت در خاک لومی شنی از یک منبع نقطهای زیرسطحی678087350FAامیر اسلامیبخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.هرمزد نقویبخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران.Journal Article20180214Due to the decline in the quality and quantity of water resources in most part of country a sustainable use of pressurized irrigation systems is required. Herein subsurface drip irrigation as one of the micro irrigation system has been introduced, which reduces evaporation from the surface of soil. Hence, a research project with two treatments of emitter discharge (2, 3.6 liters per hour) and 2 depths of emitter installation from soil surface (30 and 45 cm) were conducted in a soil devoid of vegetation in Kerman research station. The aim of the project was study the effect of the installation depth and discharge of emitter on variation of soil moisture distribution. The results showed that in sandy loam soil texture and according to the properties of soil capillaries, major of water movement has been from emitter installation depth on 30 cm toward soil surface layer. While at emitter installation depth on 45 cm, curves of soil moisture pattern in horizontal and vertical direction were symmetric modes. Also, the emitter discharge increased from 2 to 3.6 lph at a depth of 30 cm, increases the lateral movement of water in the soil, but in the installation depth of 45 cm, significantly due to changes has been in soil moisture in the lower layers as well.با توجه به کاهش کیفیت و کمیت منابع آبی در اغلب استانهای کشور و لزوم استفاده پایدار از سامانههای آبیاری تحتفشار طراحی و اجرای دقیق آنها ضرورت دارد. یکی از روشهای جدید آبیاری موضعی در کشور، آبیاری قطرهای زیرسطحی میباشد که موجب کاهش تبخیر از سطح خاک میگردد. اطلاعات دقیق از الگوی توزیع رطوبت در این سامانه در بافتهای خاک ضروری است. در یک پروژه تحقیقاتی با تیمارهای دبیهای قطرهچکانها (2 و 6/3 لیتر در ساعت) و عمقهای کارگذاری لولههای آبده قطرهچکاندار (30 و 45 سانتیمتر) در یک خاک زراعی فاقد پوشش گیاهی در ایستگاه تحقیقاتی کرمان، تأثیر عمق نصب و تغییرات دبی قطرهچکان بر الگوی توزیع رطوبت خاک موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بافت خاک لوم شنی و با توجه به خاصیت صعود شعریه خاک عمده حرکت آب از عمق نصب 30 سانتیمتری قطرهچکان به سمت لایه سطحی خاک بوده است. درحالیکه در عمق نصب 45 سانتیمتری قطرهچکان، شکل منحنیهای پیاز رطوبتی خاک در جهت افقی و عمودی حالت تقارن داشتهاند. همچنین افزایش دبی قطرهچکان از 2 به 6/3 لیتر بر ساعت در عمق نصب 30 سانتیمتر سبب افزایش حرکت جانبی آب در خاک شده، اما در عمق نصب 45 سانتیمتر بهطور محسوسی سبب تغییرات رطوبت خاک در لایههای پایینتر نیز شده است.https://wmaj.iaid.ir/article_87350_75bef5494a12b7931bb8d7eda90770cb.pdf