عوامل مؤثر بر توسعه و تولیدات علمی مفهوم مدیریت پایدار منابع آبی در کشورهای مختلف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه پیام نور

2 کارشناس ارشد کتابداری، مدرس مدعو دانشگاه پیام نور

3 استادیار گروه اقتصاد و توسعه، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور

چکیده

از گذشته تاکنون همواره جوامع انسانی جهت بهره‌برداری و مدیریت منابع آبی، برنامه‌ریزی‌هایی داشته‌اند. این امر بخصوص در جوامعی که با محدودیت منابع آبی مورد تقاضا مواجه بوده‌اند مشهودتر می‌باشد. پژوهش حاضر، تحلیلی بر وضعیت تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعاتی Web Of Scienceدر حوزه مدیریت پایدار منابع آبی می‌باشد. به‌این‌صورت که ارتباط بین مطالعات موجود در این زمینه با شاخص‌های موثر در تولیدات علمی این حوزه، نظیر شاخص‌های بارندگی، سرانه ردپای آب، سرانه مصرف آب آبی، سرانه مصرف آب سبز، سرانه مصرف آب خاکستری بررسی شد. اطلاعات مربوط به این شاخص‌ها از نرم‌افزار ArcGIS 10.6.1 استخراج گردید. سپس با استفاده از نرم‌افزار SPSS 21 ارتباط بین شاخص‌های مذکور و تولیدات علمی کشورهای مختلف در زمینه مدیریت پایدار منابع آبی در قالب مدل رگرسیون خطی چندگانه به‌دست آمد. نتایج نشان داد، تعداد رکوردها از سال ۱۸۰۰ تا ۲۰۱۹ نرخ رشدی معادل ۵۵ درصد داشته است یعنی با گسترش بحران آب، مطالعات علمی بیشتری در زمینه مدیریت پایدار منابع آبی شکل گرفته است. نتایج تحلیل رگرسیون شاخص‌های موثر نشان داد، افزایش بارندگی سالیانه و افزایش سرانه مصرف آب‌های آبی و خاکستری نقش مهمی در افزایش تولیدات علمی در زمینه مفهوم مدیریت پایدار منابع آبی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Factors Affecting the Development and Scientific Production of Sustainable Management of Water Resources Concept in Different Countries

نویسندگان [English]

  • fatemeh barzagari 1
  • safie Akrami 2
  • Tahere Sharghi 3
1 Department of Natural Resources and Environment, Faculty of Agriculture, Payame Noor University
2 Master of Librarianship, Visiting lecturer, Payame Noor University
3 Assistant Professor, Department of Economics and Development, Faculty of Agriculture, Payame Noor University
چکیده [English]

In the past, human communities have always had plans for the water resources utilization and management. In the communities with water resources constraints, this type of management is more obvious. The present study is an analysis of the status of scientific products indexed in Web of Science databases in the field of sustainable water resources management. To attain this, the relationship between existing studies with effective indicators in the scientific production of this field, such as rainfall, water footprint per capita, blue water consumption per capita, green water consumption per capita and grey water consumption per capita was investigated. Information about these indices was extracted from maps drawn in ArcGIS 10.6.1. Then, the relationship between these indicators and the scientific outputs of different countries in the field of sustainable water resources management was investigated using multiple linear regression in SPSS 21 software. The results of the study showed that, the number of scientific records had a growth rate of 55% from 1800 to 2020, meaning that with the rise of the water crisis, more scientific studies have been conducted on sustainable water resources management. Secondly, the US, China and India have most scientific papers in this field. The results of regression analysis of the effective indicators showed that an increasing in annual rainfall also blue water and grey water consumption per capita has an important role in increasing scientific production in the field of sustainable water resources management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comprehensive management
  • GIS
  • bibliography
  • virtual water

مراجع

Aligholinia, T., Rezaei, H., Behmanesh, J. and Montaseri, M. 2017. Water Footprint Index Study for dominant crops in Urmia Lake basin and its relationship with irrigation management, Water and Soil Science. 27(4): 37-48.
Bazi, Kh., Khosravi, S., Javadi, M. and Hossein Nejad, M. 2010. Water crisis in the Middle East (challenges and solutions). Fourth International Congress of Islamic World Geographers , Zahedan, Sistan and Baluchestan University, https: //www.civilica. com / Paper-ICIWG04-ICIWG04_096.html.
Biswas, A.K. 2004. Integrated water resources management: A reassessment: A water forum contribution. Water Int. 29: 248–256.
Biswas, A.K. 2008. Integrated water resources management: Is it working? Int. J. Water Resour. Dev. 24: 5–22.
Deichmann, U. and Eklundh, L. 1991. Global Digital Datasets for Land Degradation Studies: a GIS Approach-GRID Case Study Series No. 4.
Dogrul E.C., Kadir T.N., Brush C.F. and Chung, F. I. 2016. Linking groundwater simulation and reservoir system analysis models: The case for California’s Central Valley. Environmental Modeling and Software 77: 168-182.
Durán-Sánchez, A., Álvarez-García, J. and del Río-Rama, M. 2018. Sustainable water resources management: A bibliometric overview. Water, 10(9), 1191.
Global Water Partnership (GWP). 2009. A handbook for integrated water resources management in basins.
Hoekstra, A. and Hung, P.Q. 2002. Virtual water trade: A quantification of virtual water flows between nations in relation to international crop trade. Water Science and Technology. 49: 203-209.
Hoekstra, A. Y., Chapagain, A. K., Mekonnen, M. M., and Aldaya, M. M. 2011. The water footprint assessment manual: Setting the global standard. Routledge.
Jouravlev, A. 2001. Administración del agua en América Latina y el Caribe en el umbral del siglo XXI. CEPAL.
Lenton, R. and Muller, M. eds. 2009. Integrated Water Resources Management in Practice: Better Water Management for Development. Earthscan, London, United Kingdom.
Ludwig, F., Van Slobbe, E. and Cofino, W. 2014. Climate change adaptation and Integrated Water Resource Management in the water sector. J. Hydrol. 518: 235–242.
Maass, A. 1962. Design of water resource systems. New techniques for relating economic objectives, engineering analysis, and governmental planning. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Mekonnen, M.M. and Hoekstra, A.Y. 2011. National water footprint accounts: the green, blue and grey water footprint of production and consumption, Value of Water Research Report Series No. 50, UNESCO-IHE, Delft, the Netherlands
Petit, O. and Baron, C. 2009. Integrated Water Resources Management: From general principles to its implementation by the state. The case of Burkina Faso. Nat. Resour. Forum, 33: 49–59.
Swatuk, L.A. 2005. Political challenges to sustainably managing intra-basin water resources in Southern Africa: drawing lessons from cases, Paper presented at the 5th WaterNet/WARFSA Symposium, ‘Integrated Water Resources Management and the Millennium Development Goals: Managing Water for Peace and Prosperity’. Windhoek, 2–4 November.
Tarlock, A. D. 2007. Integrated water resources management: theory and practice. Implementing Integrated Water Resources Management in Central Asia. Springer Netherlands, 2007. 3-21.
Varis, O., Keskinen, M. and Kummu, M. 2008. Mekong at the crossroads. AMBIO: A Journal of the Human Environment, 37(3): 146-149

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار