تعیین الگوی کشت بهینه باهدف سازگاری با کم آبی و افزایش درآمد کشاورزان در شرایط تحویل حجمی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

2 استادیار و عضو هیئت‌علمی گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

3 دانشیار و عضو هیئت‌علمی گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

چکیده

ازجمله اقداماتی که در راستای تعادل بخشی سفره­های آب زیرزمینی صورت گرفته، نصب کنتور اندازه­گیری و تحویل حجمی آب برای بهره­برداران منابع آب زیرزمینی است. تحویل حجمی آب از مؤلفه‌های اصلی طرح تعادل بخشی آب زیرزمینی است. اهمیت نصب وسایل اندازه‌گیری و تحویل حجمی آب لازمه هرگونه برنامه‌ریزی درست در خصوص منابع آب می‌باشد و اقتضا می‌کند که ضمن رفع نواقص موجود، در بهبود روزافزون کارایی آن اقدام شود. مدیریت منابع آب و طرح تعادل بخشی آب زیرزمینی بدون مشارکت ذینفعان و بهره‌برداران چاه‌ها امکان‌پذیر نخواهد بود. بررسی‌ها نشان از این دارد که در اجرای طرح تعادل بخشی، هیچ راهکار اجرایی و نسخه مشخصی برای توانمندسازی کشاورزان برای مواجهه با شرایط جدید کنترل و تحویل آب (نصب کنتورهای حجمی و کنترل برداشت)، ارائه نشده است. در این پژوهش، مصادیقی از قابلیت­های بهینه‌سازی الگوی کشت و آموزش کشاورزان برای حفظ درآمد کشاورزان در شرایط تحویل حجمی، مطرح گردیده است. در این تحقیق به تعیین الگوی کشت بهینه در 9 چاه آب کشاورزی دشت قزوین در شرایط تحویل حجمی پرداخته شد و از روش برنامه‌نویسی خطی برای بهینه‌سازی استفاده گردید. به‌طور متوسط در چاه­های موردمطالعه و در الگوی کشت بهینه با محدودیت آب، بهره­وری آب و سود خالص به ترتیب 93 و 7/67 درصد افزایش و آب مصرفی 15 درصد نسبت الگوی کشت مصوب کاهش داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Determination of Optimum Cropping Pattern with the Aim of Adaptation to Water Shortage Conditions and Increasing Farmers' Income in Terms of Volume Delivery

نویسندگان [English]

  • Samaneh Ehsani kolikand 1
  • Bijan Nazai 2
  • hadi Ramezai Etedali 2
  • Abbas Sootodehnia 3
1 MSC graduate, Department of water Engineering, Faculty of Engineering and Technology Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
2 Assistant Professor of Water Engineering Department. Scientific Member, Faculty of Engineering and Technology Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran..
3 Associate Professor of Water Engineering Department. Scientific Member, Faculty of Engineering and Technology Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
چکیده [English]

One of the steps in the groundwater balancing plan is to install a metering and volumetric flow meter for water users of ground water resources. Volumetric water delivery is one of the main components of the groundwater balancing plan. The importance of installing metering and volumetric flow meter of water is essential for any proper planning of water resources and this requires, while eliminating the existing defects, it should improve its efficiency. Managing water resources and the groundwater balancing plan without stakeholder and water users of well participations will not be possible. The studies show that in implementing the groundwater balancing plan, there is no executive solution and a specific version to empower farmers to meet the new conditions of water control and delivery. In this research, some examples of the optimization of farmers' cultivation pattern and training for farmer's income in terms of volume delivery are presented. In this research, determining the optimum cropping pattern in 9 wells agriculture in Qazvin plain was considered in terms of volume delivery and linear programming was used for optimization. In the studied wells, the average productivity, net benefit and water use in the optimum crop pattern with water allocation has increased by 93% and 67.7% respectively and water use has reduced by 15% compared to the formal crop pattern.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Increasing Farmer's Income
  • Crop Pattern
  • Optimization
  • Volumetric
  • Delivery
درخشان، ه.، و عمرانیان خراسانی، ح. 1396. ضرورت تغییر رویکرد در مدیریت منابع آب زیرزمینی کشور. شبکه مطالعات سیاست‌گذاری عمومی.
 رفیعی، و.، شوریان، م.، و عطاری، ج. 1396. برنامه‌ریزی الگوی کشت بهینه محصولات کشاورزی با استفاده از ترکیب مدل شبیه‌سازی SWAT و الگوریتم بهینه‌سازی جستجوی هارمونی. تحقیقات منابع آب ایران. 13(3):73-88.
سرگزی، ع. ر.، و قویدل، م. 1396. برنامه‌ریزی و تخصیص بهینه منابع آب در بخش کشاورزی ( مطالعه موردی شهرستان صومعه‌سرا). تحقیقات منابع آب ایران. 13(2):74-81.
کشاورز، م.، کرمی، ع.، و زمانی، غ.ح. 1389. آسیب‌پذیری خانوارهای کشاورز از خشکسالی. علوم و ترویج و آموزش کشاورزی ایران. 6(2): 15-33.
مقدسی، م.، مرید، س.، و عراقی نژاد، ش. 1387، بهینه‌سازی تخصیص آب در شرایط کم­آبی با استفاده از روش­های برنامه‌ریزی غیرخطی، هوش جمعی و الگوریتم ژنتیک (مطالعه موردی). تحقیقات منابع آب ایران. 4(3):1-13.
نظری، ب. 1392. مدل­سازی پویای شبکه­های آبیاری با رویکرد بهره­وری آب.  رساله دکتری مهندسی آبیاری و زهکشی. دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی. گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران.
نوروزی، م.، و حیاتی، د. 1394. سازه­های مؤثر بر معیشت پایدار روستایی از دیدگاه کشاورزان استان کرمانشاه، علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. جلد 11. شماره 1.
 Steduto, P., Hsiao, T.C., Raes, D., Fereres, E. 2009. AquaCrop-The FAO crop model to simulate yield response to water: I. Concepts and underlying principles. Agronomy Journal, 101(3): 426-437.